Uzay turizmi, günümüzde belirli bir ücret karşılığında, yörünge altı kısa süreli uçuşlar veya yörüngedeki Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) barınma ve uzay seyahatlerini ifade etmektedir. Gelecekte ise uzay turizmi kapsamında Ay, Uzay ve Derin Uzay’da daha uzun süreli seyahatler mümkün olabilecektir.
Şekil 1: SpaceX’in Dragon Aracı
Space Adventures tarafından ilk uzay turizm faaliyeti 2001 yılında Dennis Tito’nun ISS’i ziyaret etmesiyle başlamıştır. Ardından uzay turizmi SpaceX’in geliştirdiği tekrarlı kullanıma sahip Falcon 9 roketi ve Dragon uzay aracıyla daha popüler hale gelmiştir. Hatta Dragon ile Jared Isaacman 2024’ün son çeyreğinde ilk özel (turistik) uzay yürüyüşünü gerçekleştirmiştir.
Şekil 2: Blue Origin’in New Shepard Aracı
Boing’in CST-100 Starliner aracında meydana gelen teknik arıza nedeniyle SpaceX NASA görevlerine odaklanmıştır. Bu durum ise turistik uzay seyahatleri için Blue Origin’in New Shepard ve Virgin Galactic’in VSS Unity aracı ön plana çıkmaktadır. Ayrıca deneme ve test aşamasında olan balonlar da uzay turizminde kullanılabilecektir.
Şekil 3: Virgin Galactic’in VSS Unity Aracı
Uzaydaki gelişmeleri Türkiye özelinde değerlendirecek olursak Axiom Space’in (Axiom-3) görevinde ilk Türk Astronot (Türkonot) Alper Gezeravcı Dragon uzay aracıyla ISS’e ulaşarak bilimsel araştırmalarını tamamlamış ve geri dönmüştür. Ardından 2. Türkonot Cihangir Atasever Virgin Galactic firmasına ait VSS Unity aracıyla yörünge altı uçuşunu başarıyla tamamlamıştır. Bu görevde Axiom-3’teki olduğu gibi bilimsel araştırmalar gerçekleştirilerek geri dönülmüştür.
Şekil 4: Blue Origin’in 34 Görevindeki Uzay Yolcuları
Şimdi ise, Gökhan Erdem Blue Origin’in 34’üncü görevinde yer alarak ilk Türk uzay yolcusu olacaktır.
Şekil 5: Uzay Turizminde Kullanılan Balonlar
Uzay turizminin 2040’larda 1 trilyon dolarlık büyüklüğe ulaşarak uzay ekonomisinde önemli bir yeri olması muhtemeldir. Bu nedenle Türkiye’nin ilk olarak uydu alanında edindiği başarıyı sürdürmesi gerekmektedir. Roketler ve uzay araçları üreterek kendi fırlatma sistemlerine sahip olması gelecekte uzay ekonomisinden pay alabilmesi için oldukça önemlidir.
Gerçekleştirilen veya hedeflenen projeler;
Delta V’nin irtifa rekoru kıran roketi,
IDEF 2025’te açıklanan iki kademeli, sıvı yakıtlı roketi ŞİMŞEK 2,
ULUĞ Bey Küresel Konumlama Sistemi,
TÜRKSAT 6A,
ileride Türkiye’nin uzay teknolojileri pazarından pay alabileceğini göstermektedir.
Yazar: Yavuz TORAMAN
Kaynak:
https://www.blueorigin.com/news/new-shepard-ns-34-mission, Erişim Tarihi:22.07.2025
https://www.spacex.com/vehicles/dragon/, Erişim Tarihi:22.07.2025
Uzay Teknolojileri, Uygulamaları ve Lojistiği Kitabı, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara
Bir yanıt yazın