Uzay araştırmaları başlangıcından bugüne kadar uzay lojistiği faaliyetleriyle sürdürülmektedir. Uzay lojistiği, uzay faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için astronot, roket, uzay aracı, ekipman, teçhizat ve uzayda yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilmesi için yiyecek, içecek, ilaç vb. malzemelerinin tedarik sürecinden başlayarak, görev bitimine mütakip astronotların başarılı geri dönüşünün sağlandığı süreç içerisinde elleçleme, depolama ve taşıma faaliyetlerinin tamamı olarak açıklanabilir. Uzay görevlerinin başarılı bir şekilde tamamlanabilmesi için lojistik faaliyetler son derece önemlidir. (Snead, 2004;Ishimatsu vd. 2016). Uzay görevlerinin ifasında özellikle taşıma faaliyetlerinin başarıyla tamamlanabilmesi için risk ve belirsizliklere karşı tedbir alınması gerekliliktir.
Gerçekleştirilen taşımacılık faaliyetlerinde birçok farklı tipte ve özellikte roket kullanılmaktadır. Uzay araçlarının veya roketlerinin tasarım, üretim, montaj ve fırlatma süreçleri uzay görevlerine göre farklılık göstermektedir. Örneğin, uydu fırlatma, insanlı veya insansız uzay araştırmalarında kullanılan araçlar farklı amaçlar için üretildiğinden sahip olduğu özellikler açısından da farklılık göstermektedir.
Roket teknolojisi gelişimini sürdürmektedir. Özellikle tekrar kullanılabilir roket teknolojisi sürdürülebilir uzay faaliyetlerinin önemli bir parçasıdır. Tekrar kullanılabilir roket teknolojisi taşıma maliyetlerini düşürdüğü için uzay teknolojilerinin gelişiminde ve kullanımının yaygınlaşmasında etkili olması muhtemeldir. Uzay teknolojileri, sadece uzay faaliyetlerinde değil aynı zamanda dünyada insanların günlük hayatını da kolaylaştırmaktadır. Roket teknolojisi sadece bilimsel araştırma görevlerinde, uydu veya kargo fırlatmalarında değil aynı zamanda uzay turizminde de rol oynamaktadır. Özellikle Blue Origin ve SpaceX’in geliştirdiği tekrar kullanılabilen roketleriyle yörünge altı, yörünge, uzay ve derin uzay görevlerinde taşıma faaliyetlerini başarıyla gerçekleştirmesi beklenmektedir. Turizm amaçlı kullanılan uzay araçları kitabın ilgili bölümünde detaylıca anlatılmıştır.
Uzay taşımacılığının amaçları;
•Astronot taşıma
o ISS’e
o Ay’a
o Mars’a
• Uydu fırlatma
• Bilimsel araç ve kargo taşıma
o Mars araştırmaları,
o ISS’e kargo taşıma,
o Derin uzaya araştırmaları,
• Uzay turizmi
o Yörünge altı (Balon, Roket veya Uzay aracıyla gerçekleştirilen seyahatler)
o Yörünge (ISS’e gerçekleştirilen seyahatler)
o Uzay (Uzay yürüyüşü)
o Derin Uzay (Mars turizmi)
• Derin uzay araştırmaları
o Diğer gezegenlere ulaşmak
o Asteroit madenciliği
Şeklinde sıralanabilir.
Yazar: Yavuz Toraman
Bir yanıt yazın